ریشه نوروز به دوران پیش از میلاد و حداقل به 6 قرن پیش از آن بازمی گردد و جشنی است که آغاز سال نو و فرا رسیدن بهار را گرامی می دارد. یکم فروردین هر سال در ایران و کشور های فارسی زبان شروع سال نو جشن نوروز است . این جشن بسیار کهن تر از تصورات ما است و از ایرانیان قدیم بر جای مانده است. پس بهتر است با شناخت دقیق با آداب و رسوم این جشن باستانی آن را به نسل بعد منتقل کنیم. این رسم، بیش از آنکه محدود به مرزهای جغرافیایی یا اعتقادات خاص باشد، نماد مشترکی از شکفتن حیات و زیبایی حلول بهار است. بازگشت بهار در فرهنگ ها و عقاید متعدد، اهمیت معنوی دارد و به عنوان سمبل برتری نیکی بر بدی و سرور بر اندوه تلقی می شود. با ما همراه باشید تا با این جشن کهن ایرانی و آداب و رسومش آشنا شویم.
یکی از رسوم عید باستانی که همچنان رواج دارد، چیدن سفره هفت سین است. در این سفره هفت نوع خوردنی که با حرف «سین» شروع می شود و هر کدام معنا و فلسفه خاص خود را دارند چیده می شوند.
اقلام سفره هفت سین دو بخش هستند : بخش خوراکی و نمادین.
بخش نمادین شامل : سیر، سرکه، سماق، سنجد، سمنو و سبزه و سیب هستند.
بخش خوراکی شامل : آجیل ، شیرینی سنتی و .. هست.
البته که اقلام دیگری وجود دارد مانند : آب ، ماهی ، تخم مرغ ، آیینه و حافظ.
سبزه : سبزه بر سر سفره نماد شادابی و سرسبزی و پاکی است.
سیب: نماد سلامتی است و برای حفظ تندرستی اعضای خانواده بر سر سفره گذاشته می شود.
سمنو: نماد باروری، زایش، خوراکی و فراوانی غذا بر سر سفره است.
سیر: نماد از بین بردن چشم زخم و دور کردن شر و بدی از اعضای خانواده در سال جدید است.
سنجد: نماد عشق و مهرورزی است.
سرکه: برای از بین بردن آلودگی و باطل کردن سحر و جادو است.
سماق: سماق نماد عشق و پیوند است.
برای شروع باید سری به بیستون و کتیبه ی سنگی داریوش بزنیم . داریوش بزرگ بر دیوار نوشته ی بیستون ، از اهورامزدا سپاسگزاری میکند که شادی را برای مردم آفریده است.
دکتر کزازی ، شاهنامه پژوه و استاد دانشگاه علامه اینگونه تعبیر میکنند که :« در آن زمان شادی را یکی از بزرگ ترین هدایای ایزد به مردم می دانستند.»
به همین خاطر ما ایرانی ها کلی جشن و مراسم برای شادی داشتیم . که بزرگ همه آن جشن ها " عید نوروز " است. جشنی که تا امروز فراگیر باقی مانده است. چون نوروز جشن آفرینش است. جشنی که آفرینش را به شکل نمادین نشان میدهد. جشن بازگشت به آغاز.
نوروز وقتی شروع میشود که جهان از پدیده هایی که باعث مرگ میشوند رها میشود: تاریکی ، سرما و.. و نوروز به پدیده هایی میرسد که زندگی با آن ها شکل میگیرد : نور و گرما.
این است آغاز بهار و نوروز . این آغاز به قدری با ما همخوان است که تا امروز در سرزمین های مختلف باقی مانده است.
کلمه نوروز از زبان فارسی میانه به کلمه نوگروز (nōgrōz) گرفته شده است و ریشه در زبان اوستایی دارد. در زبان اوستایی، مورخان معادل آن را به شکل navaka raocah حدس زده اند.
در حالت کلی کلمه نوروز دارای دو معنی است . معنی اول نوروز عام یا کوچک گفته می شد و در طی شش روز از اول فروردین تا ششم فروردین به طول می انجامید.
در معنی دوم شروع اعتدال بهاری یعنی برابری شب و روز و آغاز سال جدید .
در گذشته ایرانیان باستان این روز را به نام ناوا سرِدا یعنی سال نو یاد می کردند. در دوره خوارزمشاهیان در آسیای میانه از نام هایی مانند نوسارد و نوسارجی به معنای سال نو استفاده می شد.