شیراز، شهر شعر و ادب، مرکز استان فارس و پایتخت فرهنگی ایران است. این شهر با جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی بیشمارش، یکی از قطبهای اصلی گردشگری ایران به شمار میرود و سالانه از گردشگران داخلی و خارجی زیادی میزبانی میکند. در این مقاله قصد داریم مهمترین و برترین جاهای دیدنی شیراز را به شما معرفی کنیم.
مسجد نصیرالملک، از قدیمیترین مساجد شیراز است که در محله گودعربان و خیابان لطفعلی خان زند و نزدیک به شاه چراغ قرار دارد. پنجرههای مسجد از شیشههای رنگی تشکیل شده است که به همین علت به «مسجد صورتی ایران» نیز معروف است همچنین از لحاظ کاشیکاری ارزندهترین مسجد در کشور است و تمام سقف، داخل و بیرون آن کاشی کاری رنگارنگ و بر روی آنها آیات قرآنی نوشته شده است. مسجد نصیرالملک در دوران قاجار و از سال ۱۲۹۳ تا ۱۳۰۵ به دستور میرزا حسن علی ملقب به نصیرالمک فرزند میرزا علیاکبر؛ حاکم وقت فارس ساخته و معماری آن توسط محمد حسن معمار انجام شده است. مسجد نصیرالملک سال ۱۳۵۸ توسط انجمن آثار ملی و باستان شناسی ایران در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
بنای باشکوه ارگ کریمخانی مهمترین و بزرگترین سازه دورهی زندیه است که در سال ۱۱۸۰ هجری قمری توسط کریمخان زند معروف به وکیلالرعایا بنا نهاده شد. این ارگ در دوره زندیه محل زندگی کریم خان زند به همراه خاندان سلطنتی بود، در دوران قاجاریه نیز فرمانداران محلی در آن زندگی میکردند و نهایتا در زمان پهلوی از این مکان به عنوان زندان استفاده میشد.
ارگ که مساحتی حدود ۴ هزار مترمربع دارد، در زمینی به اندازه ۱۲۸۰۰ متر مربع ساخته شده است. این بنا دارای چهار برج آجری بوده که ارتفاع برجها از دیوار اصلی بیشتر است. اگر به برجهای اطراف ارگ دقت کنید پی خواهید برد که یکی از برجها مقداری کج شده و دلیل آن به نشست زمین در طول سالیان قبل برمیگردد.
یکی دیگر از یادگارهای دوران زندیه در شیراز، بازار وکیل است که از زیباترین بازارهای سرپوشیده ایران محسوب میشود. این بازار نیز همانند تمام بازارهای قدیمی ایران راستهها و سراهای مختلف دارد که بر اساس نوع فعالیتی که در آن صورت میپذیرد، نامگذاری شدهاند.
یکی از زیباترین بخشهای بازار وکیل سرای مشیر است که در ضلع جنوبی بازار قرار دارد. وجود حجرههایی با معماری خاص و دربهای چوبی قدیمی، حوض بزرگ وسط محوطه و درختان نارنج اطراف آن، زیبایی این سرا را دوچندان کرده است. از دیگر قسمتهای پرطرفدار بازار وکیل میتوان به راسته عطاریها، فرش فروشان و کاروانسرای فیل اشاره کرد که بسیار مورد توجه گردشگران واقع میشوند و محبوب ترین جاهای دیدنی ایران محسوب می شود.
یکی از پیشرفتهترین نمونههای معماری اصیل ایرانی را میتوان در حمام وکیل شیراز مشاهده کرد. حمام وکیل در دوره زندیه به دستور کریم خان زند بنا شد و یکی از بزرگترین و مجهزترین حمامهای ساخته شده در زمان خود بود. این بنای تاریخی در طول سالهای متمادی بارها تغییر کاربری داده و امروزه تبدیل به موزه شده است. بازدیدکنندگان و گردشگران با دیدن این حمام میتوانند در کنار لذت بردن از معماری جذاب بنا، با فرهنگ و تاریخ کهن ایران بیشتر آشنا شوند.
عمارت مجلل شاپوری یکی از زیباترین باغ عمارتها و جاذبه های دیدنی شیراز محسوب میشود که یادگاری به جا مانده از دوره پهلوی اول به شمار آید. وجه تمایز این بنا از دیگر عمارتها به سبک معماری تلفیقی ایرانی و اروپایی آن بازمیگردد. این عمارت وسط باغی زیبا قرار دارد و وجود حوضی زیبا در برابر عمارت، چشماندازی منحصربهفرد را خلق کرده است.
عمارت شاپوری در سال ۱۳۷۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در حال حاضر در قالب کافیشاپ و رستوران از گردشگران و میهمانان این مجموعه پذیرایی میکند.
کمال الدین ابولعطاء ملقب به خواجوی کرمانی، بزرگترین شاعر شهر کرمان و یکی از شاعران مشهور قرن هشتم هجری به حساب میآید. آرامگاه این شاعر کرمانی در محوطهای باصفا مشرف به دروازه قرآن قرار دارد. اما، بر روی سنگ قبر این شاعر شیرینسخن، نامی از خواجوی کرمانی نوشته نشده است.
کمی بالاتر از آرامگاه، سه غار وجود دارد؛ یکی از غارها محل عبادت خواجوی کرمانی، زاهدان و مریدان وی بوده است. غار دیگر که در همان نزدیکی قرار دارد، در کنار آن نقش برجستهای از رستم و شیر دیده میشود. این غار آرامگاه وزیر شاه شیخ ابو اسحاق اینجو، خواجه عمادالدین محمود است. بوستان زیبای خواجو هم در کنار آرامگاه قرار دارد و با چشماندازی عالی به شهر شیراز، محلی مناسب برای گردش و وقت گذراندن به شمار میرود.
از دیگر جاهای دیدنی شیراز سعدیه است که آرامگاه سعدی، شاعر نامی ایران را در خود دارد. مشرف الدین مصلح بن عبدالله شیرازی متخلص به سعدی شیرازی، نویسنده و شاعر محبوب قرن هفتم هجری قمری بوده است. سعدیه در گذشته محلی برای عبادت سعدی و یارانش بوده و پس از مرگش، ایشان را در باغ باصفایی در همین منطقه به خاک سپردند جز محبوب ترین جاهای دیدنی ایران به حساب می آید.
بنای کنونی آرامگاه سعدی تلفیقی از معماری سنتی و مدرن است که ساخت آن به سال ۱۳۳۰ بازمیگردد. معماری آرامگاه به سبک ایرانی اصیل با هشت ستون از سنگهای قهوهای است که بر روی آن گنبدی با کاشیهای فیروزهای قرار دارد. بنای داخلی آرامگاه به صورت هشت ضلعی ساخته شده که در هفت گوشه آن کتیبههای خطی با ابیاتی از گلستان، بوستان و قصاید شیخ سعدی به نمایش درآمدهاند. در اطراف مقبره سعدی، آرامگاه عارفها و شاعران زیادی همچون شوریده شیرازی قرار دارد.
یکی از معروفترین جاذبههای دیدنی شیراز آرامگاه خواجه شمس الدین محمد شیرازی ملقب به حافظ، غزلسرا و شاعر بزرگ ایرانی است. طراحی منحصر به فرد این بنا یکی از بهترین کارهای آندره گدار، معمار فرانسوی، به شمار میرود. دورتادور بنای اصلی آرامگاه حافظ هشت ستون خوشتراش دیده میشود که نمادی از قرن هشت، یعنی قرنی که حافظ در آن میزیسته، هستند. نمای داخلی گنبد آرامگاه، با کاشیکاری معرق با گرههای هندسی اسلامی تزئین شده و نمای بیرونی گنبد، دارای ورقههای مسی است که زیبایی این مجموعه را دوچندان کردهاند.
محیط حافظیه در شب حال و هوای دیگری دارد؛ نشستن در فضای آرام چایخانه سنتی و گرفتن فال حافظ در کنار مقبره ایشان حس و حال معنوی بینظیری را به گردشگران هدیه میدهد.
مهمترین جاذبهی مذهبی شهر شیراز حرم مطهر احمد بن موسی است که به شاهچراغ شهرت دارد. احمد بن موسی در واقع برادر امام رضا (ع) و پسر امام موسی کاظم (ع) است که در راه سفر خود به خراسان برای پیوستن به برادرش، توسط خلیفه عباسی مامون در شیراز به شهادت رسید. آرامگاه حضرت شاهچراغ علاوه بر معماری فوقالعاده و چشمگیرش، با تزیینات زیبای آیینهکاری و کاشیکاری، چشم هر گردشگر و زائری را به خود خیره میکند.
خرید و پاساژگردی برای اکثر افراد یکی از جذابیتهای سفر محسوب میشود. یکی از جاهای تفریحی و توریستی شیراز، مجتمع خلیج فارس است که دومین مال بزرگ ایران بعد از ایران مال تهران نیز به حساب میآید.
این مجتمع تجاری با بیش از ۲۵۰۰ واحد تجاری در زمینی به مساحت ۵۰۰۰۰۰ مترمربع واقع شده است و گردشگران میتوانند ساعتها به خرید و تفریح در این مجتمع بپردازند. از جمله خدمات و امکانات این مجموعه میتوان شهربازی بزرگ، سینماهای لوکس، چندین رستوران و کافیشاپ، هایپراستار و… را نام برد.
پیست اسکی پولادکف در سپیدان، اولین پیست اسکی جنوب ایران و با ۵۰۰ متر هکتار، دومین پیست بزرگ بینالمللی است. این مکان تفریحی در جاده سپیدان به آبشار مارگون قرار دارد و در فصل زمستان، مکانی عالی برای انجام ورزشهای زمستانی است. علاوه بر این، در تابستان نیست بازار اسکی روی چمن حسابی داغ است و گردشگران زیادی برای تغریح به این مکان میروند. از امکانات رفاهی پیست اسکی پولادکف سپیدان میتوان به هتل ۴۵۰۰ متری پولادکف، تل اسکی، آموزشگاه اسکی، غذاخوری، ماشین کوهستان و… اشاره کرد. اگر عاشق ورزشهای زمستانی هستید، در سفر به شیراز در فصل زمستان، حتما به پیست اسکی پولادکف سر بزنید.