معرفی مکان های گردشگری یزد
مکان های دیدنی شهر تاریخی یزد، جاذبههای زیادی را در خود جای داده است، اما نام برخی از آنها در فهرست میراث جهانی یونسکو به چشم میخورد که در ادامه اطلاعات بیشتری در اختیارتان قرار خواهیم داد.
اگر قرار باشد مهمترین جاهای دیدنی یزد را معرفی کنیم، حتما باید به سراغ باغ دولت آباد برویم؛ یکی از ۹ باغ ایرانی با ساختار و طراحی منحصربهفرد که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. باغ دولت آباد، پربازدیدترین جاذبه گردشگری یزد، در سال ۱۱۶۰ هجری قمری در اواخر دوره افشاریه ساخته شد. محمدتقی خان (ملقب به بزرگ خان) حاکم یزد، در آن زمان ابتدا قناتی با نام دولتآباد ساخت و از آب این قنات باغی زیبا ایجاد کرد. این باغ در دوران زندیه اهمیت زیادی یافت و افرادی مانند شاهرخ میرزا و کریم خان زند در آن اقامت کردند.
باغ دولت آباد به عنوان یکی از زیباترین باغهای ایرانی شناخته میشود و وسعت آن به بیش از ۶ هکتار میرسد. این باغ سه عمارت به نامهای هشتی، طنبی و عمارت سردر دارد و علاوه بر عمارتها و بناهای اصلی، بخشهای فرعی دیگری مانند شربتخانه، آشپزخانه و… نیز در باغ دیده میشوند. قنات باغ دولت آباد طولانیترین قنات یزد است و قدمتی ۲۰۰ ساله دارد.
از ویژگی های برجسته معماری باغ دولت آباد میتوان به بادگیر مرتفع آن اشاره کرد که با ۳۳٫۸ متر ارتفاع، بلندترین بادگیر جهان است. بیهوده نیست که یزد را شهر بادگیرها مینامند. این بادگیر هشت ضلعی حیرتانگیز طوری طراحی شده تا باد در هر جهتی که میوزد به راحتی به داخل ساختمان هدایت شود. به این ترتیب بخشهای زیرین بادگیر مانند شاه نشین و تالارها خنک میمانند.
بدون شک میدان امیرچخماق یزد را میتوان نمادینترین مکان دیدنی و از معروف ترین جاذبه های گردشگری یزد یه شمار آورد. این مکان به عنوان میدان اصلی و تاریخی شهر یزد شناخته میشود و نامش در فهرست میراث ملی ایران قرار دارد. در این میدان بزرگ که دست کمی از میدان نقش جهان اصفهان هم ندارد، جاذبههایی مانند بازار، تکیه، مسجد و آب انبار امیر چخماق به چشم میخورند.
تکیه امیرچخماق یک تکیه معروف در این میدان است که یک حوض بزرگ با فواره و چندین مجسمه روبهروی آن قرار دارد. نخل امیر چخماق نیز که از تنه چوب ساخته شده، به عنوان یکی از بزرگترین نمادهای شهر، در مراسم نخلگردانی محرم توسط اهالی چرخانده میشود.
از دیگر جاذبههای این میدان میتوان به مسجد امیرچخماق از مساجد معروف یزد اشاره کرد که در ضلع جنوبی میدان قرار دارد. یک کاروانسرا هم در بخش شمالی میدان و همچنین حمام و کاروانسرای بافتیها در غرب تکیه امیر چخماق جای گرفتهاند.
یکی از آثار بهجامانده از دوره قاجار، میدان خان یزد است که بخشی از مجموعه خان به شمار میرود. در هر چهار طرف این میدان، حجرههای طاقدار زیبا به چشم میخورند که به بازار خان راه دارد. مدرسه شفیعیه نیز در شمال شرقی میدان از دوره صفویه به جا مانده و علاوه بر این، بازار و حمام خان هم از جاهای دیدنی مهم این میدان محسوب میشوند.
یک حوض و چندین درخت نیز در مرکز میدان خان قرار گرفته تا حال و هوایی دلنشین به این میدان شهر کویری ببخشد. بد نیست بدانید این میدان به همراه بازارهای اطرافش در سال ۱۳۶۵، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه لاری ها از جاهای دیدنی یزد است که در محله فهادان قرار دارد. تقریبا کمتر اثری را در یزد پیدا میکنید که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت نرسیده باشد. نام این عمارت قدیمی دوره قاجار هم در سال ۷۵ در فهرست آثار ملی قرار گرفت. این خانه حدود ۲۷۰ سال قبل توسط تاجرانی که از استان فارس به یزد آمده بودند، ساخته شد. پس از مدتی «حاج محمدابراهیم لاری» مالک این خانه شد و این ملک نسل به نسل انتقال یافت؛ به همین دلیل این بنا به خانه لاری ها مشهور است.
یکی از ویژگیهای معماری این خانه بادگیر آن است که در کنار ایوان قرار دارد و هوا را مطبوع میکند. حیاط و ایوان، فضای شمالی حیاط اصلی، فضای جنوبی حیاط، حیاط میانی، اتاقهای خانه، سرداب و… از بخشهای مختلف خانه لاری ها هستند. زندان اسکندر، بقعه دوازده امام و میدان امیرچخماق در نزدیکی خانه لاری ها قرار دارند.
یکی از معروف ترین آتشکده های یزد، آتشکده وَرهُرام است. آتشکدهای که ۱۵۰۰ سال است خاموش نشده و در فهرست برترین جاذبه های تاریخی یزد قرار دارد. ساختمان فعلی آتشکده یزد در سال ۱۳۱۳ خورشیدی ساخته و در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ثبت شد. در مقابل ساختمان این آتشکده یک حوض بزرگ به چشم میخورد که انعکاس تصویر ساختمان آتشکده در آن، جلوه ویژهای به این اثر میبخشد. از ویژگیهای معماری این مجموعه میتوان به نگارهها و سرستونهای سنگی زیبای آتشکده اشاره کرد.
آداب و رسوم جالبی برای روشن نگه داشتن این آتش ۱۵۰۰ ساله وجود دارد. یکی از نکات این است که کسی نباید به این آتش بدمد و آن را آلوده کند. فردی که مسئولیت روشن نگه داشتن این آتش را دارد، هیربد مینامند و این فرد برای نزدیک شدن به آتش باید با یک نقاب، دهان و بینی خود را بپوشاند.