اسکیزوفرنی یک بیماری روانی است که فرد را متوهم میکند. بیمار اسکیزوفرنی هذیان میگوید و مطالبی را بر زبان میآورد که واقعیت ندارند. این اختلال روانی زندگی شخصی و حتی کاری فرد را تحت تأثیر قرار میدهد. علائم بیماری اسکیزوفرنی بسیار شبیه به دیگر اخلالات روانی است. در نتیجه نباید با دیدن اولین نشانه ها در یک فرد او را یک بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی دانست. ما در این مقاله قرار است بیشتر با این اختلال روانی آشنا شویم.
شیزوفرنی یا اسکیزوفرنی (Schizophrenia)، نوعی جدی از اختلالات روانی است که باعث تغییر در نحوه تفکر، بیان احساسات و کارهای فرد مبتلا میشود. این اختلال در دسته شدیدترین بیماریهای روانی قرار دارد و قدرت درک واقعیت را از فرد میگیرد.
اسکیزوفرنی یه اختلال جدی در مغز است که به نحوه عملکرد مغز آسیب میزند.
اسکیزوفرنی شخص رو وحشت زده کرده و از حالت طبیعی رفتاری خارج می کنه. این بیماری تا آخر عمر با فرد مبتلا همراهه و متاسفانه قابل درمان نیست اما میشه با راه های مناسبی این بیماری رو کنترل کرد.
گرچه اسکیزوفرنی در هر سنی ممکن است دیدهشود اما معمولا در سنین نوجوانی یا اوایل دهه ۲۰ دیدهمیشود. این اختلال به طور مساوی در مردان و زنان دیدهمیشود.
این بیماری باعث تغییر در طرز رفتار و دنیای درونی افراد میشود. در واقع شیزوفرنی شامل طیف وسیعی از علائم از جمله موارد زیر است:
هذیان
توهم (شنیدن یا دیدن چیزهایی که وجود ندارند)
بروز علائم فوبیا
احساس، ادراک و شناخت عجیب
رفتار و شخصیت جدید
تفکر متفاوت
زوال شخصیت (یه حس غیرواقعی، مبهم و در حالت رویا بودن)، که بعضی مواقع با اضطراب شدید همراه میشه.
برای شناخت بهتر اسکیزوفرنی، در اغلب موارد از مفهوم “خوشه ی علائم” استفاده میشه. منظور از این اصطلاح اینه که بیمارای اسکیزوفرن رو میتونیم باتوجه به علائم (نشانه های) گروه بندی شده در لیست زیر دسته بندی کنیم :
علائم مثبت
منظور از علائم مثبت، مجموعهای از رفتارها است که عموماً در افراد سالم مشاهده نمیشود. مانند : شنیدن صداها و اشیای مشکوک، احساس اینکه تحت نظارت دائمی هستن، هذیان یا ساختن کلمات بدون معنی )واژه های جدید ، کاتاتونیا (Catatonia)
علائم منفی
کلمه منفی به معنای «بد» نیست، بلکه نشاندهنده کاهش یا عدم توانایی عملکرد به طور معمول و طبیعی در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی است. یعنی این علائم میتوانند نشان دهنده بیماری های دیگر باشند و مختص افراد اسکیزوفرنی نیست.
مانند : کاهش انرژی (علائم جسمی اسکیزوفرنی) ، کم صحبتکردن ، کمبود انگیزه ، ازدستدادن لذت یا علاقه در زندگی و فعالیتهای روزمره ، عدم رعایت بهداشت و بیتوجهی به وضعیت ظاهری نمونههایی از علائم منفی شیزوفرنی هستند.
لازم است بدانید که انواع اسکیزوفرنی شامل موارد زیر میشوند:
پارانوئید (Paranoid)
شاخصه اصلی این نوع از اسکیزوفرنی هذیان و توهمات شنواییه اما عملکرد عقلانی، فکری و بیان احساسات فرد نسبتا طبیعیه.
کاتاتونیک (Catatonic)
اختلالات حرکتی بارزترین نشانه این نوع از اسکیزوفرنیه. این دسته از بیمارا یا خودشون رو کاملا بی حرکت نگه میدارن یا اینکه از در و دیوار بالا میرن. بعضی مواقع این بیمارا ساعتها لب از لب باز نمیکنن و یا کاملا برعکس، تمام گفته های شما رو عینا تکرار میکنن.
شیزوفرنی بیتفاوت (Undifferentiated)
برای این دسته از بیمارا نمیشه هیچ ویژگی خاصی بیان کرد چراکه نشانه ها و علایم این بیمارا کم و بیش با نشانه ها و علایم دسته هایی که تا الان بررسی شد مطابقت میکنه اما این تطابق به گونه ای نیست که بشه بیمار رو در دسته خاصی قرار داد.
باقیمانده (Residual)
شامل افرادی میشه که حداقل یک بار در گذشته دچار اپیزود اسکیزوفرنی شدن و با اینکه در حال حاضر فاقد هرگونه علایم مثبت بیماری هستن اما برخی از نشانه های منفی هنوز در فرد قابل رویت است.