آشنایی با وظایف پزشک ارتوپد و بیماری های مربوط به آن
ارتوپد
ارتوپد تخصص پزشکی اختصاص داده شده به تشخیص ، درمان ، توانبخشی و پیشگیری از صدمات و بیماری های سیستم عضلانی اسکلتی از بدن انسان می باشد که شامل استخوان ها ، مفاصل ، رباط ها ، تاندون ها ، عضلات و اعصاب است که اجازه می دهد یک فرد حرکت کرده و فعال باشد.این رشته پزشکی با درمان ناهنجاری های مادرزادی ، پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمن و آسیب سیستم اسکلتی عضلانی ارتباط دارد.در حال حاضر ارتوپدی به بیماران در همه سنین از نوزادان با کجی یا پیچیدگی پا تا ورزشکاران جوان که به جراحی آرتروسکوپی نیاز دارند ، اختصاص داده شده است. این رشته همچنین به درمان شکستگی استخوان ها نیز می پردازد.
وظایف پزشک ارتوپد
هدف و وظیفه اصلی ارتوپد ارتقاء رشد سیستم عضلانی اسکلتی و درمان تغییرات دژنراتیو است.
پزشک متخصص ارتوپدی با مسائل مربوط به سیستم عضلانی اسکلتی مواجه شده و به مسائل زیر می پردازد:
• تشخیص آسیب یا اختلال
• درمان با داروها ، تمرینات، جراحی یا سایر برنامه های درمان
• تمرینات توانبخشی یا درمان فیزیکی برای بهبود حرکت قدرت
• پیشگیری با ارائه برنامه های اطلاعاتی و درمان برای
• جلوگیری از آسیب ها و یا تاخیر در پیشرفت بیماری ها
در واقع ارتوپدی، تکنیکی است که به دنبال اصلاح یا جلوگیری از تغییر شکل بدن انسان از طریق تمرینات یا دستگاه های مختلف می باشد. دستگاه‌های ارتوپدی ارتز نام دارند ، که شامل پروتز های متفاوتی هستند که از مواد و لوازم مصنوعی به عنوان جایگزین برای هر بخشی از بدن که به دلایلی از دست رفته است ، تشکیل شده اند.
وظایف پزشک ارتوپد
پزشک ارتوپد چه بیماری هایی را درمان می کند ؟
• سرطان استخوان
ممکن است در استخوان تومور یا توده غیرطبیعی ایجاد شود. زمانی که این توده بدخیم باشد و بتواند به قسمت‌های دیگر سرایت کند، شخص به سرطان استخوان مبتلا است. ابتلا به سرطانی که از استخوان شروع می‌شود، نادر است. در بیشتر مواقع سرطان از اندامی دیگر شروع شده و به استخوان سرایت می‌کند.اگر علائمی مانند درد و تورم در استخوان، توده سخت قابل‌لمس در استخوان‌های بلند، احساس خستگی و کاهش وزن داشتید، باید برای تشخیص سرطان استخوان به دکتر ارتوپد مراجعه کنید.
• بیماری‌های ستون فقرات
ستون فقرات از ۲۶ مهره تشکیل شده است و باعث می‌شود، ما به‌راحتی بایستیم یا خم شویم. برخی از مشکلات می‌توانند به ساختار ستون فقرات آسیب وارد کنند یا مهره‌ها و بافت‌های اطراف را دچار مشکل کنند. انواع عفونت‌ها، آسیب‌های فیزیکی، تومور یا تغییرات استخوانی با افزایش سن (مانند دیسک کمر) می‌توانند بیماری‌های ستون فقرات را به وجود بیاورند.زمانی که بیماری ستون فقرات به طناب نخاعی یا اعصاب فشار وارد کند، درد ایجاد می‌شود. درمان‌ها باتوجه‌به نوع بیماری تفاوت دارند. گاهی لازم است فوق‌تخصص ارتوپدی ستون فقرات را جراحی کند.
• کشیدگی عضلات
زمانی که عضلهای بیشازحد کشیده شده یا پاره شود، شخص دچار کشیدگی عضله یا کشیدگی ماهیچه شده است. مواردی مانند خستگی، استفاده بیشازحد از ماهیچه یا استفاده نادرست از عضلات باعث بروز این مشکل می‌شود. هر عضلهای در بدن ممکن است کشیده یا پاره شود. اما معمولا این عارضه در کمر، شانه، گردن و همسترینگ (ماهیچه پشت ران) مشاهده می‌شود.
فشاری که به عضله وارد می‌شود، باعث درد شده و حرکت آن گروه عضلات را محدود می‌کند. اگر کشیدگی در حد خفیف تا متوسط باشد، نیازی به مراجعه به متخصص نیست و می‌توان در خانه با درمان‌های خانگی مثل کمپرس یخ، گرما یا داروهای ضدالتهاب مشکل را برطرف کرد. اما گاهی به دلایلی مانند ورزش سنگین کشیدگی عضله بسیار شدید است و حتما باید به فوق‌تخصص ارتوپدی مراجعه کرد.
کشیدگی عضلات
• دررفتگی
زمانی که قسمت انتهایی استخوان از موقعیت خود خارج می‌شود، به آن در اصطلاح دررفتگی می‌گویند. این عارضه ممکن است در نتیجه تصادف، سقوط یا ورزش‌هایی با سرعت زیاد اتفاق بیفتد. دررفتگی بیشتر در استخوان‌های بزرگ دیده می‌شود. در بزرگسالان بیشترین استخوانی که دچار چنین آسیبی می‌شود، استخوان شانه است. در کودکان استخوان آرنج بیشتر آسیب می‌بیند. گاهی هم ممکن است استخوان انگشتان به علت خم‌شدن و فشار ناگهانی دچار دررفتگی شوند.در صورت دررفتگی استخوان به طور موقت نمی‌توانید استخوان را حرکت دهید و ممکن است ناحیه آسیب‌دیده دچار تورم و درد شدید شود. در چنین شرایطی باید سریعا به دکتر ارتوپد مراجعه کنید و سعی کنید مفصل را تکان ندهید.کشیدگی عضلات معمولا با علائمی مانند شروع ناگهانی درد، محدودشدن حرکت، کبودی، ورم، اسپاسم عضلانی، سفتی و ضعف همراه است.
• شکستگی استخوان
شکستگی استخوان می‌تواند از یک ترک نازک تا شکستگی خیلی شدید متغیر باشد. ممکن است استخوان به شکل طولی، متقاطع یا از چندین مکان شکسته شود. معمولا در تصادفات و آسیب‌های شدید که فشاری بیش از تحمل استخوان به آن وارد می‌شود، می‌شکند. در بیشتر مواقع شکستگی با درد شدید همراه است. گاهی حرکت‌کردن، باعث تشدید درد می‌شود. برخی افراد ممکن است از درد زیاد غش کنند یا دچار سرگیجه شوند.اگر همراه با درد شدید در ناحیه آسیب‌دیده، تورم و کبودی مشاهده کنید، به‌احتمال زیاد استخوان دچار شکستگی شده و باید برای تشخیص دقیق و عکس‌برداری به دکتر ارتوپد مراجعه کنید.
• رگ‌به‌رگ شدن مفاصل
به کشش بیشازحد و پارگی رباط‌ها رگ‌به‌رگ شدن یا پیچ‌خوردگی گفته می‌شود. رباط‌ها نوارهای بافتی هستند که دو استخوان را در مفصل به هم وصل می‌کنند. بیشترین ناحیه‌ای که دچار پیچ‌خوردگی می‌شود، پیچ خوردن پا است که در قسمت مچ پا ایجاد می‌شود. در صورت رگ‌به‌رگ شدن مفاصل ممکن است علائمی مانند کبودی، درد در اطراف مفصل، تورم و محدودشدن حرکت به وجود بیاید. برای دریافت نوبت از دکتر درد مفاصل می توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید.
خدماتی ارائه دهنده دکتر ارتوپد
• جراحی آرتروسکوپی
این روش هم نوعی جراحی غیرتهاجمی است که با آرتروسکوپ arthroscope انجام می‌شود. این ابزار، می‌تواند مشکلات مفاصل را تشخیص بدهد. آرتروسکوپ دوربینی باریک و بلند با اندازه‌ای در حد سوراخ دکمه‌ای کوچک است.جراحان متخصص ارتوپدی این دوربین را در مفصل قرار می‌دهند؛ مثلاً در مفصل شانه یا زانو. دوربین مذکور به صفحه یک مانیتور یا همان نمایش‌گر متصل می‌شود و امکان بازدید درون مفصل را فراهم می‌کند. با بررسی اوضاع درون مفصل، امکان رفع مشکلات موجود پیش می‌آید.
• هم‌جوشی ستون فقرات
در جراحی هم‌جوشی، جراحان ۲ مهره بدن یا تعداد بیشتری را به هم جوش می‌دهند تا بیماری‌های ستون فقرات، رفع شود. این عمل برای رفع مشکل مهره‌های کمر و گردن هم کاربرد دارد.
• جراحی پیوند استخوان
زمانی که بدن در تولید استخوان‌های جدید ناتوان می‌شود، متخصصان ارتوپدی از جراحی پیوند استخوان استفاده می‌کنند. در این عمل، ارتوپدها استخوان سالم بخش دیگری از بدن یا استخوان اهداشده از فردی دیگر را برای ترمیم و تقویت استخوان‌های تخریب‌شده مورد استفاده قرار می‌دهد. در صورت نبود استخوانی طبیعی، امکان استفاده از استخوان‌های مصنوعی در برخی مواقع هم وجود دارد.
• جراحی ترمیم شکستگی
برای برخی از موارد شکستگی استخوان هم راه‌کارهایی در ارتوپدی وجود دارد. جهت تثبیت استخوان، از ایمپلنت استفاده می‌شود. انواع مختلفی از ایمپلینت‌ها، شامل مجموعه‌ای از پیچ، سیم، صفحه و مواردی از این دست هستند که برای ترمیم استخوان، کاربرد دارند.
