سرطان دهانه رحم

همان‌طور که می‌دانید رحم یک عضو حیاتی برای زنان محسوب می‌شود، همان عضوی از بدن خانم‌ها که واسطه خلقت آدمی را به عهد دارد، به کمک این عامل انسان‌ها متولد می‌شوند. پس مراقبت و بررسی‌های مداوم از جمله مهم‍‌‌‌‌‌‌‌‌ترین وظایف یک خانم به شمار می‌رود. سرطان دهانه رحم نوعی سرطان است که از دهانه رحم شروع می شود. دهانه رحم یک استوانه توخالی است که قسمت پایینی رحم زن را به واژن او متصل می کند.

اول در رابطه با آناتومی رحم بدانیم.

رحم (Uterus or Womb) یک اندام گلابی شکل، توخالی و عضلانی است. قوی‌ترین عضلات زن، عضلات رحم هستند. این عضو گلابی شکل بخشی از اندام تناسلی جنس مونث (ماده) است. رحم نقش مهمی در قاعدگی، باروری و بارداری دارد.

رحم نقش کلیدی در سلامت باروری و عملکرد بدن زن دارد. سه کار اصلی رحم عبارت هستند از:

بارداری (حاملگی): رحم برای رشد جنین در دوران بارداری کشیده (متسع) می‌شود.

باروری: رحم جایی است که تخمک بارور شده در حین لقاح کاشته می‌شود .

چرخه قاعدگی: در طی سیکل قاعدگی، دیواره رحم شروع به ریزش می‌کند و باعث خونریزی می‌شود.

رحم از سه لایه تشکیل شده است:

پریمتریوم: بیرونی‌ترین لایه رحم که نقش محافظتی دارد.

 میومتر : لایه بیرونی بافت ماهیچه ای است و بیشتر رحم را تشکیل می‌دهد.

آندومتر : لایه داخلی یا پوشش داخلی است. این لایه از رحم در طول سیکل قاعدگی دچار ریزش می‌شود.

 رحم در دوران بارداری می‌تواند از اندازه یک لیمو به اندازه یک هندوانه کشیده شود. رحم می‌تواند تا ۲ پوند (۱۸/۹۰۷ گرم) در هنگام تولد نوزاد وزن داشته باشد. رحم پس از تولد طی فرآیندی به نام اینولوشن Involution به اندازه طبیعی خود برمی‌گردد و کوچک می‌شود.

سرطان رحم چیست؟

دهانه رحم قسمت پایینی رحم است، جایی که رحم به واژن می رسد. سرطان دهانه رحم (سرطان سرویکس) زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های طبیعی در دهانه رحم، به سلول‌های غیرطبیعی تبدیل می‌شوند و خارج از کنترل، رشد می‌کنند. 

سرطان دهانه رحم، در گذشته اصلی‌ترین علت مرگ و میر زنان آمریکایی بود، اما در حال حاضر ساده ترین سرطان زنانه است که می‌توان از آن پیشگیری کرد. آزمایشات متداول پاپ اسمیر، واکسن های HPV، و آزمایش HPV، پیشگیری از سرطان دهانه رحم را آسان نموده‌اند. آگاهی از علائم سرطان دهانه رحم، به تشخیص زودرس، و درمان به موقع کمک می‌کند.

علائم سرطان دهانه رحم

بسیاری از زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه خود متوجه این بیماری نمی شوند، زیرا معمولاً تا مراحل پایانی علائمی ایجاد نمی کند. 

علائم سرطان دهانه رحم می‌توانند متنوع باشند و به طور عامل عبارتند از:

خونریزی غیرعادی

خونریزی بعد از رابطه جنسی یا خونریزی بین دوره‌های قاعدگی

خونریزی بعد از موقعیت‌هایی مانند استراحت یا تاشو.

درد ناحیه لگن

درد در ناحیه لگنی یا زیر شکم که ممکن است مداوم یا تنها در مواقع خاص باشد.

ایجاد تغییراتی در رحم

تغییر اندازه رحم یا تشخیص افزایش حجم آن.

تغییر در شکل رحم یا احساس مشکلات در منطقه لگنی.

علائم ادراری یا مشکلات توده مجاور

مشکلات ادراری مانند ادرار رنگهای تاریک، خون در ادرار یا مشکلات در ادرار رفتن.

فشار یا فشار بر ارگان‌های اطراف رحم.

نشانه های دیر رس سرطان گردن رحم شامل :

درد راجع به پهلو یا اندام تحتانی

سوزش ادرار

وجود خون در ادرار

خونریزی از رکتوم

یبوست بهبود ناپذیر

ادم پایدار یک یا هر دو اندام تحتانی

خونریزی شدید و ارومی .

نکروز

التهاب و خونریزی ممکن است باعث نتایج مثبت کاذب در پاپ اسمیر شوند .

انواع مختلف سرطان رحم

انواع مختلفی از سرطان دهانه رحم وجود دارد که بر انواع سلول‌های دهانه رحم تأثیر می‌گذارد. شایع‌ترین انواع آن سرطان سلول سنگفرشی دهانه رحم، آدنوکارسینوما و کارسینوم آدنوسکواموس است.

سرطان دهانه رحم سلول سنگفرشی 

آدنوکارسینوم

کارسینوم ادنواسکواموس

سرطان سلول‌های کوچک دهانه رحم

تومورهای مخاطی

لنفوم و سارکوم

علل سرطان دهانه رحم

بیشتر موارد سرطان دهانه رحم توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود. این همان ویروسی است که باعث ایجاد زگیل تناسلی نیز می گردد. حدود ۱۰۰ گونه مختلف از HPV وجود دارد. فقط انواع خاصی باعث سرطان دهانه رحم می شوند. دو نوع که بیشتر باعث سرطان می شوند HPV-16 و HPV-18 هستند.

آلوده شدن یک سویه سرطان‌زای HPV به این معنی نیست که به سرطان دهانه رحم مبتلا خواهید شد. سیستم ایمنی شما اکثریت قریب به اتفاق عفونت های HPV را اغلب در عرض دو سال از بین می برد.

HPV همچنین می تواند باعث سرطان های دیگر در زنان و مردان شود که شامل موارد زیر است :

سرطان فرج

سرطان واژن

سرطان آلت تناسلی

سرطان مقعد

سرطان رکتوم

سرطان حنجره

عوامل خطر سرطان دهانه رحم

سیگار کشیدن

سابقه سایر بیماری های STD

تعداد بارداری های منجر به فرزند زنده

تضعیف ایمنی

وضعیت اجتماعی –اقتصادی ضعیف

در معرض تشعشع قرار گرفتن و سابقه دیسپلازی سنگفرشی در فرج یا مهبل

عدم تعادل هورمون استروژن

سابقه خانوادگی

نکاتی که لازم است درمورد سرطان رحم بدانید:

شانس زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان رحم، بسته به مرحله سرطان، متفاوت است.

اگر سرطان رحم در مرحله 1 تشخیص داده شود، چشم انداز خوبی پیشِ رو است و 95٪ بیماران، حداقل برای 5 سال دیگر زنده می‌مانند. بسیاری از زنان مبتلا به مرحله 1 سرطان رحم، درمان می‌شوند.

اگر بیماری در مرحله 3 تشخیص داده شود، احتمال زنده ماندن شما برای پنج سال آینده، 40% است.

 از هر 4 کیس مبتلا به سرطان رحم، تقریباً یک کیس در مرحله 4 سرطان تشخیص داده می‌شود. در این مرحله، شانس زنده ماندن افراد برای حداقل پنج سال دیگر، 15% است.